Minikler için uyku, en az beslenme kadar önemlidir. Bebekler, özellikle dünyaya gözlerini açtığı ilk birkaç ayda uyumayı çok sever ve günlerinin büyük biri bölümünü uykuda geçirir. İlk haftalarda 18 saati bulan uyku süreleri, 6. aydan itibaren giderek azalır. Bebekler uykudayken bağışıklıkları güçlenir, minik vücutları ihtiyaç duyduğu enerjiyi toplar. Tabii henüz motor becerileri ve hareket kabiliyetleri gelişim sürecinde olduğundan gün içinde kaslarını yeterince çalıştıramayabilirler. Bu durum, çocukların kas ve kemik gelişimlerini olumsuz etkileyebilir.
Yürüme ve emekleme aşamasına gelmemiş olan miniklerin kas gelişimine yardımcı olmak elbette ebeveynlere düşüyor. Miniğinizle keyifli vakit geçirirken aynı zamanda onun gün boyu hareketsiz kalmasını da önleyebileceğinizi biliyor muydunuz? Tummy time etkinlikleri ile bebeğinizin sağlıkla büyümesine yardımcı olacak tüm ipuçlarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Bebeklerin Gelişimini Destekleyen Tummy Time Nedir?
Tummy time, uyanık hâldeki bir bebeğin boyun ve gövde kaslarının gelişimini teşvik etmek ve kafatası deformasyonlarını önlemek için bir yetişkin gözetiminde yaptırılan egzersizlere verilen isimdir. Kısaca karın üstü aktivite zamanı olarak da adlandırılabilir. Minikleri tummy time egzersizine hazırlamak için yüzüstü yatırmak yeterlidir. Bebek bu pozisyondayken sürünerek hareket etmeyi ya da emeklemeyi denediğinde kaslarını çalıştırmış olur. Bu sayede bebeğinizin gelişimini keyifli bir egzersizle destekleyebilirsiniz.
Her bebeğin gelişim süreci farklı ilerlediği için miniklerin ilk adımlarını attıkları zamanlar da farklılık gösterebilir. Bebeklerin genellikle 1 yaşına doğru yürümeye başladığını söylemek mümkün. Çocuğunuz bu dönemde bazı hareket becerilerini öğrenir. Yatarken dönme, desteksiz oturma ve emekleme, bu becerilere örnek olarak verilebilir.
Tummy time egzersizleri; miniklerin emekleme, yürüme ve daha pek çok hareket becerisini kazanmasına büyük fayda sağlar. Bol bol karın üstünde zaman geçiren bebekler hem emekleme hem de yürüme dönemleriine daha hızlı ve sağlıklı şekilde geçiş yapar. Bebeklerde karın üstü egzersizleri; pratik, eğlenceli ve etkili bir aktivite olduğu için ebeveynlerin en büyük yardımcılarındandır.
Karın Zamanı Aktivitelerinin Önemi Nedir?
NICHD (National Institute of Child Health and Human Development), 1994 yılında yaptığı açıklamalarda yüzüstü yatış pozisyonunun bebekler için büyük risk teşkil ettiğine dikkat çekmiştir. 90’larda Amerika’da sıkça görülen ve üzerine önemli çalışmalar yapılan Ani Bebek Ölümü Sendromu (ABÖS), pek çok nedene bağlı olarak gelişebiliyor. O dönem yapılan araştırmalar, bebeklerin yüzüstü uykuya yatırılmasının ani ölüm riskini artırdığını ortaya koymuştur.
Miniklerin gün içerisinde karnının üzerinde bol bol vakit geçirmesi ve geceleri ise sırtüstü uyuması oldukça önemli. Özellikle Amerika’da yapılan çalışmalar ışığında çok sayıda çocuk gelişimi uzmanı, bebeklerde karın üstü aktivitelerin önemine dikkat çekmeye başladı. Tummy time egzersizleri ile ani ölümlerde dikkat çekici bir düşüş yaşanmıştır.
Tummy time, kanıtlanmış gelişimsel faydalarına ek olarak miniklerde görülen çeşitli sağlıklı sorunlarını önleme işlevi de görür. Bunlar, pozisyonel plajiyosefali ve pozisyonel tortikollis gibi kas problemleridir. Plajiyosefali, başın arka ve yan kısımlarında düzleşmelerin oluşmasıdır. Bu durum, miniklerin baş ve yüz bölgelerinde asimetrik bir görünüme yol açabilir.
Tortikollis ise bebeğin başının bir tarafa doğru eğilmesine sebep olan kasların sertleşmesidir. Her iki durum da miniklerin uzun süre hareketsiz kalmasından kaynaklanabilir. Tummy time egzersizleri sayesinde bebeğinizin bu tür sağlık sorunları ile karşılaşmasını önleyebilirsiniz.
Tummy Time Egzersizlerinin Bebeklere Faydası Nedir?
Minikler için tummy time egzersizlerinin faydaları saymakla bitmeyecek kadar çoktur. Üstelik bu tür aktiviteler, bebek ile ebeveynlerin birlikte keyifli vakit geçirmelerine ve aralarındaki bağları güçlendirmelerine de yardımcı olur. Bebeklerde karın üstü aktivite zamanı, minikler açısından şu faydaları sağlar:
- Motor Beceriler: Bu tür aktiviteler sayesinde miniklerin sırt, boyun ve karın kasları güçlenir. Yuvarlanma, oturma ve emekleme dâhil olmak üzere bebeğinizin motor kilometre taşları olan hareketleri daha sağlıklı ve verimli şekilde edinmesi için bir temel oluşturmanız mümkün olur.
- Duyusal Gelişim: Miniklerin yüzünde ve vücudunda halı ya da battaniye gibi farklı dokular hissetmesi, dokunma duyusunun gelişimine katkı sağlar. Bebeğiniz hareket ettikçe beden farkındalığı kazanacaktır. Üstelik farklı şekilde konumlandırılan miniklerin hareketlerini ve dengesini daha kolay geliştirmesi mümkün olur.
- Vizyon: Tummy time egzersizleri, bebeklerin el ve göz koordinasyonunu geliştirmesini kolaylaştırır. Üstelik minikler bu sayede farklı perspektifler kazanır, mekânsal algıları gelişir.
KidZee uyku tulumları sayesinde tummy time etkinlik saati sırasında bebeğinizin hassas cildinin tahriş olmasından ya da üşümesinden endişe etmenize hiç gerek yok. Bebeğinizin hareket özgürlüğünü destekleyen tulumlar, yüzde 100 doğal kumaşlardan üretilir. Yumuşacık dokusu ile bebeğinizi bulutların üzerindeymiş gibi hissettirecek KidZee ürünleri ile tummy time egzersizleri çocuğunuz için keyifli, sizin için huzurlu bir aktivite hâline gelir.
Tummy Time Aktivitelerine Ne Zaman Başlanır?
Bebeklerde karın üstü aktivite zamanına dilediğiniz an başlayabilirsiniz. Tummy time egzersizleri, yenidoğanlar için uygundur. Yani bebeğinizin doğumunun ardından hastaneden eve döndüğünüz gün hemen tummy time aktivitelerine başlamanız mümkün! Tabii yenidoğanlar için aktivite sürelerinin daha kısa tutulması gerekiyor. Örneğin, 3 haftalık bir bebek için her gün birkaç dakika süren egzersizler yeterli olacaktır. Miniklerle 3. aydan itibaren günde en az yarım saat tummy time aktivitesi yapabilir.
Karın Üstü Egzersizleri: Tummy Time Nasıl Yapılır?
Bebek yüzüstü egzersizleri, farklı pozisyonlarda yapılabilir. Bu noktada bebeğinizin kaç aylık olduğunu ve hangi pozisyonda daha rahat hissettiğini göz önünde bulundurmalısınız. Örneğin bir yenidoğan, ebeveynin karnı üzerine yatırıldığında kendini güvende hissedeceği için bu pozisyon onun için daha uygun olacaktır.
Miniklere özel aktiviteler onların sağlığı açısından büyük önem arz etse de onun için en doğru zamanı yakalamak önemlidir. Tummy time aktivitelerini hem bebekler hem de ebeveynler için daha keyifli ve huzurlu kılmayı sağlayacak yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Karın Karına: Bebek, ebeveynin karnı üzerine yüzüstü yatırılır ve yanlardan desteklenerek düşmesi önlenir.
- Göz Hizası: Bebeğiniz yüzüstü yatarken siz de aynı şekilde karşısına uzanabilirsiniz. Bu sayede miniğin sizi görmesi ve kendini daha huzurlu hissetmesi de mümkün olur.
- Ayakta Tummy Time: Özellikle 3 aydan küçük bebekler, ebeveyninin kucağında egzersiz yapabilir. Bunun için bir kolunuzu bebeğinizin bacaklarının arasından geçirerek diğer kolunuzla miniğin omuz ve baş bölgesini desteklemeniz yeterlidir.
Tummy time egzersizlerinin başlıca amacı miniklerin motor gelişimine katkı sağlamaktır. Tabii bu nokta bebeğiniz için en uygun yöntemi belirlemeniz de oldukça önemli. Yukarıda sıraladığımız yöntemleri deneyerek bebeğiniz için en uygun seçeneği kolayca belirleyebilirsiniz.
Tummy Time Egzersizleri Ne Sıklıkla ve Ne Kadar Süre Yapılmalıdır?
Bebek yüzüstü egzersizlerine miniklerin dünyaya gözlerini açmasından sonraki birkaç haftada başlanabileceğinden söz etmiştik. Egzersiz sürelerini ve sıklığını bebeğinize uygun şekilde düzenleyebilirsiniz. Pek çok ebeveyn tummy time egzersizlerine 4. ve 5. aylardan itibaren başlamayı tercih ediyor; ancak etkinlik için özel olarak bir süre belirtilmediğini söylemekte fayda var. Yenidoğanlarda günde birkaç dakikalık periyotlarla tummy time egzersizlerine başlanabilir.
Minikler karın üstü egzersizlere alışmaya başladıkça günlük olarak küçük artışlar yapabilirsiniz. 3 aylık bebeklerin günde en az yarım saat tummy time egzersizi yapması gerekiyor. Uzmanların önerisi, bu sürenin 1 saate kadar çıkarılması yönünde. Bebeğiniz emeklemeye başlayana kadar; yani ortalama 7-9 aylık olana dek tummy time egzersizi yaptırmanız önemli. Dilerseniz egzersizleri 9. aydan sonra bırakabilirsiniz; ancak devam etmeyi tercih ederseniz bebeğinizin motor becerilerine ve nörogelişimine katkı sağlamanız mümkün olacaktır.
Tummy Time Egzersizleri Sırasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tummy time egzersizleri, miniklerin gelişim sürecinde ebeveynlerin en büyük yardımcılarından biridir. Bu tür aktiviteler, özellikle prematüre bebekler için son derece faydalıdır. Yapılan çalışmalara göre prematüre bebeklerin fiziksel gelişimi, karınları üzerinde geçirdikleri zaman ile doğru orantılıdır. Tummy time egzersizleri sırasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Karın üstü aktivitelerde en önemli unsur zemindir. Bebeğinizin tummy time sırasında soğuk bir zeminde uzanmaması gerekir; zira minikler karnından kolayca soğuk alabilir. Bunun için yumuşak havlularla ve minderlerle ekstra destek sağlayabilirsiniz. Dilerseniz KidZee tulumları ile bebeğinizin tummy time aktivitelerine üst düzey konfor katmanız da mümkün!
- Bebeğiniz karın üstü pozisyondayken huzursuzlanabilir ya da sıkılıp ağlayabilir. Aktivite sırasında bebeğinizin göz hizasına en sevdiği oyuncaklarını dizerek oyalanmasını sağlayabilirsiniz. Dilerseniz siz de bebeğinizin karşısına uzanabilirsiniz. Bu sayede komik surat ifadeleriyle onu güldürebilir, sıkılmasını önleyebilirsiniz.
- Karın üstü egzersizlerinin yapılmaması gereken tek zaman dilimi yemekten hemen sonraki saatler. Yemekten sonra miniğin karnına baskı oluşması, midesinin bulanmasına yol açabilir.
Tummy time aktivitelerinin bebeğin uyanık olduğu sürelerde yapılması oldukça önemli. Miniklerin karın üstündeyken yaptığı hareketlerin her biri; baş, boyun ve omuz kaslarının gelişimine katkı sağlar. Beden ile zihin arasındaki koordinasyonun güçlenmesine yardımcı olan tummy time egzersizleri, bebeklerde motor gelişimi açısından son derece mühimdir.