Yetişkinler, duygularını ve düşüncelerini sözleriyle ifade eder. Çocuklar ise bunları oyun sırasında sergilediği davranışlarla ortaya çıkarır. Bazen en değerlinizin oyuncaklarına karşı daha hırçın olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Bu esnada kullandığı kelimeler ve takındığı tavır, çocuğunuzun iç dünyasında neler olup bittiğini anlamanızı sağlar. Oyun terapisi, miniklerin kelimelerle anlatamadığı hisleri öğrenmenizin en ideal yollarından biridir. Biricik yavrunuzu ruhsal açıdan iyileştiren, sosyal ilişkilerini kuvvetlendiren ve bilişsel gelişimini destekleyen bu terapiye dair detayları öğrenmenizde fayda vardır.
Çocuklar için Oyun Nedir?
Bilim insanı Maria Montessori’ye göre oyun, çocukların yegâne işidir. Montaigne ise oyunu çocukların en ciddi uğraşı olarak tanımlar. Bahsi geçen görüşlere uygun olarak minikler, günün büyük bir bölümünü tek başına ya da arkadaşlarıyla kurduğu oyunlarla geçirir. Bu esnada özgürce koşup eğlenebildiği için enerjisini atma şansı bulunur. Renkleri, sesleri ve diğer özellikleriyle birbirinden ayrılan oyuncaklar da onlara eşlik eder.
Çocuklar için oyun her ne kadar keyifli zaman geçirme aktivitesi olsa da aslında gelişim süreçlerinde önemli bir role sahiptir. Minikler, oyun sırasında hayata dair yeni bilgiler öğrenir ve böylece deneyimler kazanır. Kendi yaş grubuyla ilişkiler kurduğu için iletişimi ve sosyal becerileri gelişir. Ayrıca paylaşma ve birlikte hareket etme gibi ilerleyen yaşlarda ihtiyaç duyacağı davranış türleriyle tanışır. Oyunların küçüklerin hayal gücünü beslediği de bilinenler arasındadır.
Oyun Terapisi Nedir?
Oyun terapisi, çocukların ruhsal problemlerinin giderilmesine ve ihtiyaçlarını kolay ifade etmesine yönelik gerçekleştirilen uygulamalardır. Bu terapide minikler; yaşadıkları çatışmaları, travmaları, belirsizlikleri ve yoğun duyguları oyuncaklarına aktarır. Oyun terapisi alanında eğitim görmüş olan uzmanlar ise çocukların hareketlerini anbean gözlemler. Çocukların seçtiği oyuncaklardan kullandığı kelimelere kadar pek çok ayrıntıyı dikkatle inceler. Böylece küçüklerin iç dünyasına dair detayları, kurduğu oyunlar üzerinden ayırt etmeyi hedefler.
Oyun terapisinde öncelikle çocukların kendilerini güvende hissetmesi sağlanır. Bunun için gerekli olan ortamı ve koşulları da terapist belirler. Oyun terapistleri ve çocuklar arasında bir nevi bağ oluşur. Bu sayede miniklerin hislerini ve düşüncelerini rahatça açığa çıkarmaları da mümkün hâle gelir. Terapist, çocuğun yaşına ve bilişsel yapısına uygun olan metotları tercih eder. Bunları uygularken miniklerin öz farkındalık ve sorumluluk gibi duygularının gelişmesine yardımcı olur. Belirlediği sınırlarla ve sunduğu seçeneklerle de sürecin olması gerektiği gibi ilerlemesini sağlar.
Oyun Terapisi Günlük Oyunlardan Farklı mıdır?
Geçmişi oldukça eskiye dayanan oyun, 1900’lü yıllardan itibaren terapi yöntemi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu terapiler esasında günlük aktivitelerle benzer özellikleri taşıyan oyunlar tercih edilir. Ancak oyunların bir uzmanın gözetimi altında gerçekleştirilmesi sağlanır. Terapist, kimi zaman süreci yönlendirir ve çocuğun yanlış düşüncelerini değiştirmeye yönelik çalışmalar yapar. Ayrıca uzmanlar, geçmiş seanslarda çocuklarda gözlemlediği sorunlara göre oyun terapisi oyunlarını önceden belirleyebilir.
Oyun Terapisi Çocuğunuza Hangi Durumlarda Yardımcı Olabilir?
Henüz hayatının başında olan minikler, kimi zaman travmatik olaylarla karşı karşıya kalabilir. Sosyal ortamlarda yaşanan problemlerin çocukların iç dünyasına kayda değer etkileri bulunur. Anksiyete ve dikkat dağınıklığı gibi problemler de miniklerin yaşamını önemli ölçüde olumsuz etkiler. Bu sorunların üstesinden oyun terapileriyle gelmek mümkün olur. Oyun terapisi yöntemlerinin fayda sağladığı diğer durumlar ise şunlardır:
- Öğrenme güçlüğü
- Gelişimsel gecikme
- Agresif davranış sergileme
- Ebeveynlerin boşanması
- Aile içi şiddet
- Hiperaktivite bozukluğu
- Depresyon
- Doğal afetlere maruz kalma
- Otizm spektrum bozukluğu
Oyun terapisinin önemi olarak, ebeveyn ve çocuk arasındaki bağı güçlendirmesi gösterilir. Anne babasıyla iletişim kurmakta zorlanan küçükler, duygularını kendine saklamayı tercih eder. Bu durum, ilerleyen yaşlarda ailesinden uzaklaşmasına ve ilişkilerini sağlıkli yürütememesine yol açabilir. Oyun terapileri aracılığıyla kendini ifade edebilen çocukların ebeveynleriyle daha rahat diyalog kurduğu gözlemlenir. Böylelikle aile içi ilişkileri de daha kuvvetli hâle gelir.
Oyun Terapisi Ne Kadar Sürer?
Oyun terapisi süresi, çocukların yaşadığı soruna ve seanslar arasında gösterdiği gelişime göre değişir. Terapist, sürecin her bir aşamasını düzenli olarak takip eder. Bu sayede çocuğun iyileşme belirtilerini eksiksiz bir şekilde izler. Oyun terapisi genellikle haftada bir ya da iki defa olmak üzere gerçekleştirilir. Çeşitli koşullara göre değişmekle beraber 16 ile 20 seans arası yapılır. Ayrıca her seans yaklaşık 45 dakika sürer.
Çocuğunuz Kaç Yaşından İtibaren Oyun Terapisinden Faydalanabilir?
Çocuklar, her gün başka bir deneyimle ve duyguyla tanışır. 12 aylık bebek gelişimi incelendiğinde miniklerin küçük yaşlarda dahi sinir ve utangaçlık gibi hislere sahip olduğu gözlemlenir. Zamanla bu duygulara düşünceler de eşlik etmeye başlar. Çocuğunuzun hayata dair görüşleri hızla şekillenirken her adımı özenle atmanız önemlidir. Bu doğrultuda 2 yaşından itibaren oyun terapisinden faydalanmanız önerilir. Özellikle 2 yaş sendromu gibi hem ebeveynlerin hem de miniklerin hayatını zorlaştıran dönemleri bu terapiyle aşabilirsiniz.
Oyun Terapisinin Faydaları Nelerdir?
Biricik yavrunuz günden güne büyürken kendine özgü bir kişiliğe de sahip olur. Günlük aktivitelerinde, aile ve arkadaş ortamında karşılaştığı durumlara karşı bakış açısı kazanır. Üstelik bunu oldukça erken yaşlarda gerçekleştirmeye başlar. Yapılan araştırmalar, bebeklerde kişilik özelliklerinin yetişkinlik dönemine kadar taşındığını ortaya koyar. Dolayısıyla çocuklar için oyun terapisinin en değerlinizin hem bugününü hem de geleceğini şekillendirdiği söylenebilir. Aşağıda oyun terapisinin faydalarından bazılarını görebilirsiniz:
- Çocuğunuzun yeteneklerini keşfetmesine yardımcı olur.
- Empati, saygı ve hoşgörü gibi duygularını geliştirir.
- Çevresiyle daha güçlü iletişim kurmasını kolaylaştırır.
- Problem çözme becerilerini artırır.
- Sorumluluk bilincini oluşturur.
- Öz güven kazanmasını mümkün kılar.
Oyun terapisi aracılığıyla çocuğunuzun hislerini ve fikirlerini daha rahat aktarmasını da sağlayabilirsiniz. Söz konusu hususları kelimeleriyle belli edemeyen minikler, zamanla yanlış düşüncelere kapılabilir. Bunun sonucunda öfke, üzüntü ve uyumsuzluk gibi sorunlarla karşılaşılabilir. En değerliniz oyunlarla kendini daha rahat yansıtır ve olumsuz duygularıyla baş edilebilir. Doğru yönetilen bir oyun terapisi süreciyle de bu sorunların üstesinden gelmek mümkün olur.
Oyun Terapisi Nasıl Yapılır?
Oyun terapisinin ilk adımında ebeveynlerle detaylı bir görüşme yapılır. Çocukların yaşadığı problemler ve buna yol açma ihtimali olan etkenler ortaya çıkarılır. Ardından yönlendirilmiş ya da çocuk merkezli oyun terapisi gibi metotlardan biri tercih edilir. Çocuk merkezli yöntemde terapist oyunun kurallarına müdahale etmez. Minikler her zamanki oyunlarını âdeta evinde gibi sürdürür. Çocuğun bireysel yönünü ön plana çıkaran bu metot, zorlandığı duyguları ve düşünceleri kendi çabasıyla aşmasını hedefler.
Deneyimsel bir diğer adıyla yönlendirilmiş oyun terapisinde ise çocuklara eşlik edilir. Terapist, oyunda çocuğun uygun gördüğü bir sıfatı ve rolü üstlenir. Bu sırada kendisine yönelttiği cümleleri ve takındığı tavrı inceler. Aşağılama, cezalandırma ve değersiz hissettirme gibi davranışları izler. Buradan hareketle çocuğun iç dünyasınde neler yaşadığını ve hangi duygularla baş etmeye çalıştığını anlar.
Oyun terapisi sırasında bazı hususları es geçmemek gerekir. Bu sürecin her bir aşamasının söz konusu alanda eğitim görmüş terapistler tarafından yürütülmesi önemlidir. Ebeveynlerin verdiği kararlar, çocukların bilişsel gelişimini doğrudan etkiler. Bunlar arasında bebek odası dekorasyonu ve zihinsel aktivitelerini destekleyen oyuncakların alınması gibi seçimler gösterilebilir. Ancak bu durumun aksine anne babalar tarafından evde oyun terapisi yapmanın faydasından çok zararının olacağını söylemek mümkündür. Biricik yavrunuzun terapiden olumlu kazanımlar elde edebilmesi için uzmanlardan destek almanızda fayda vardır.
Oyun Terapisi Sırasında Hangi Materyaller Kullanılır?
Oyun terapisinde çocukların ilgisini çekebilecek materyallerden yararlanılır. Bu doğrultuda sesli, renkli ve desenli oyuncaklar tercih edilir. Oyun terapisi oyuncakları genelde gerçek yaşamdan izler taşıyan alternatiflerden belirlenir. Aile yaşamını ve arkadaşlık ilişkilerini konu alan minyatür setler bunlar arasındadır. Ayrıca oyun terapisinde kum torbası ve sinirli kuklalar gibi çocuğun duygularını açığa çıkaran unsurlar da kullanılır. Böylece miniklerin bakış açıları ve agresyonları da rahatlıkla gözlemlenebilir.
Oyun Terapisi Çocuklara Ne Kazandırır?
Oyun terapisi, çocukların kişisel gelişimini sağlam temeller üzerine kurmasına yardımcı olur. Kendisini rahat ifade etmesinin yollarını öğrettiği için ilerleyen yaşlarda sorunsuz sosyal ilişkiler kurmasını sağlar. Öte yandan çocuk oyun terapisi, en değerlinizin günlük alışkanlıklarını da daha düzenli hâle getirir. Örneğin çocuğunuzun uyku saatlerinde kendisini huzursuz hissetmesine yol açan düşüncelerini öğrenmenizi sağlar. Bu sayede söz konusu sorunların üstesinden gelmenizi de mümkün kılar. Biricik yavrunuzun konforlu geceler geçirmesi için KidZee çocuk uyku tulumlarından da destek alabilirsiniz.
Çocuğunuz için Oyun Terapistini Nasıl Seçmelisiniz?
Çocuğunuz için oyun terapisti seçerken göz önünde tutmanız gereken birkaç husus bulunur. Bunlardan ilki, tercih ettiğiniz terapistin uzmanlık alanıdır. En değerlinizin yaşadığı sorunlara yönelik yeterliliğe sahip olan kişilerden yardım alarak süreçten istediğiniz sonuçları elde edebilirsiniz. Bu kararda terapist ve çocuk arasında kurulan bağ da son derece önemlidir. Minikler, duygularını ve düşüncelerini zorlanmadan paylaşmak için bir hayli seçici davranır. Bu nedenle destek alınacak terapistin öncelikle biricik yavrunuzla güçlü bir iletişim kurabilmesi gerekir.