Çocuğunun ilklerine şahit olmak her anne babanın hayalidir. Bebeğin ilk gülümseyişi, konuşması ve yürümesi gibi gelişmeler ebeveynler için çok özeldir. Heyecanla beklenen gelişmelerden biri de bebeklerin ilk emeklemesidir. Bebeklerde emekleme çocuğun hareket yeteneği kazanmasını sağlama açısından bir hayli önemlidir. Fiziksel gelişime katkıda bulunan emekleme, yürümeyi öğrenmenin de bir alt aşaması olarak bilinir.
Bebeğinizin bu özel anını yüksek seviyede konfor ve güvenlik içerisinde geçirebilmesi için ebeveyn olarak büyük sorumluluklarınız vardır. Çocuğunuzu emeklemeye teşvik ederek ona yeterli özgürlüğü tanımak da bu sorumlulukların başında gelir. Bebeklerde emekleme süreciyle ilgili hazırlanan bu yazıyı inceleyerek konu hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Emeklemenin Önemi Nedir?
Emeklemek bebeğin fiziksel gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Bu hareket ayak bileklerini yürümeye hazırlayacağından artık bebeğiniz ilk çocukluk dönemine adım atmak üzeredir. Bebeklerde emeklemenin sunduğu pek çok fayda vardır. Bu yararlar şöyle sıralanabilir:
- Kalça yapısını düzenler.
- Yürümek ve ayakta durmak için gerekli kalça bağlantılarını hazırlar.
- Ayak bileklerini yürümeye alıştırır.
- Emeklerken beden ağırlığını dengelemeye çalışan bebeğinizin el-göz koordinasyonu gelişir.
Tüm bunların yanı sıra emekleme aktiviteleri bebekler için çapraz hareketlerdir. Çapraz hareketler beynin iki yarım küresini dengeli bir biçimde harekete geçirmesiyle bilinir. Emekleyen bebeklerde de her iki kol, bacak, el ve göz aynı anda hareket eder ve dengeyi yakalar. Böylece bebeğinizin kasları hızlı ve dengeli şekilde gelişim gösterir. Emekleme hareketi beyindeki yarım küreleri birbirine bağlayan köprüyü aktif hâle getirir. Bu da idrak etme kabiliyetinin artmasını sağlar. Böylelikle bebeğiniz çevresindeki olayları daha kolay bir şekilde kavrar. İlerleyen süreçte çocuğunuz daha hızlı okur ve ince el becerileri de gelişir.
Bebekler Ne Zaman Emeklemeye Başlar?
Bebeklerde emekleme dönemi çocuğunuzun ilk adımlarını atmadan önceki yaşadığı son aşamadır. Bu dönem de çocuğun kendi zamanında gerçekleşir. Her çocuk eşsiz ve özeldir; emekleme ve yürüme gibi aşamalar da bebekten bebeğe farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak bakıldığında bebeklerde emekleme yaşının 6 ila 9 ay arasında gerçekleştiği söylenebilir. Bebeklerde emekleme genellikle katı gıdayla geçişle gözlenir. Katı gıdayla beslenmeye başlayan bebekler fiziksel güçlerini kazanmaya başlarlar. Ardından da oturma, emekleme ve yürüme gibi aşamalar tamamlanır.
Bebeklerin emekleme yaşı 11 aya kadar uzayabilir. 11 ayı geçen süreçte bebeğiniz hâlâ emeklemiyorsa bu durumda bir gecikme söz konusudur. Bebeklerde emekleme gecikmesi genetik ve çevresel faktörlere bağlıdır. Ayrıca bazı bebekler emekleme evresini hiç yaşamadan direkt olarak ilk adımlarını atıp ebeveynlerini şaşırtabilirler. Gecikme kadar bebeklerin erken emeklemesi de sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bazı bebeklerde emekleme yaşı 6 aya kadar inebilir. Her iki durumda da çocuğunuzun sağlığıyla ilgili herhangi bir problem yoksa endişe etmemeniz gerekir.
Bebeklerde Emekleme Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde emekleme belirtilerini anlayabilmek için bu evrenin öncesinde çocuğunuzun geçirmesi gereken aşamaları da bilmeniz gerekir. Bebek emeklemeyi öğrenmeden önce oturmayı kavrar. Çocuğunuz artık herhangi bir destekten ya da sizden yardım almadan dik biçimde oturuyorsa emeklemeye hazır olduğunun sinyallerini veriyordur. Emeklemeden önce bebeklerin eklemlerindeki kuvvetin artması gerekir. Söz konusu kuvvetin yeterli hâle geldiğinin en somut kanıtı ise bebeğinizin desteksiz bir şekilde oturmayı öğrenmesidir. Çocuğunuz artık hiçbir yardım almadan oturur pozisyona rahatlıkla geçebiliyorsa bir ebeveyn olarak emeklemesi için onu teşvik etmeniz gerekir.
Bebekler Nasıl Emekler?
Her bebek özeldir, emeklerken nasıl hareketler sergiledikleri de en az onlar kadar eşsizdir. Yine de genel olarak bebeklerde emekleme aşamaları benzerlik gösterir. Yere yüzüstü şekilde konulan bebek ileri geri hareketler yapabilmek için özel bir yöntem geliştirir. Kimileri dizlerinden ve kollarından destek alarak hareket ederken bazı bebekler ise oturur pozisyonda ilerlemeyi tercih eder.
Bebeğinizin emeklerken nasıl hareketler sergileyeceğini ancak zamanı geldiğinde deneyimleyebilirsiniz. Bebeklerde emekleme miniklerin kendilerini en rahat hissettikleri pozisyonda gerçekleşir. Her bebeğin eşsiz olması bebeklerde emekleme çeşitlerinin ortaya çıkmasını sağlar.
Emekleme Şekilleri
Yukarıda da belirttiğimiz gibi bebeklerin emekleme şekilleri miniğin fiziksel yapısına ve konfor algısına bağlı olarak değişir. Genel olarak dizlerin üstünde ve koldan kuvvet alarak ileriye doğru emekleme görülür. Ancak bazen farklı emekleme şekillerine şahit olabilirsiniz. Bunlar şöyle sıralanır:
- Geri geri emekleme
- Oturarak emekleme
Ebeveynlerin bu süreçte sıklıkla karşılaştığı durumlardan biri bebeklerde oturarak emeklemedir. Bebeğinizin emeklediği zemin dizlerini acıtıyorsa çocuğunuz oturarak ilerlemeyi bir önlem olarak düşünüyor olabilir. Bu gibi durumlarda daha yumuşak zeminde emekleme hareketleri yaptırmayı tercih edebilirsiniz. Ancak yine de çocuğunuz oturarak emeklemekte ısrarcıysa endişe etmenize gerek yoktur. Bebeklerde geri geri emeklemek de sıklıkla karşılaşılan durumlardan biridir. Bu hareketin ileriye doğru emeklemekten hiçbir farkı yoktur. Bu süreçte önemli olan tek unsur çocuğunuzun hareket yeteneği kazanmasıdır.
Bebeğinizin Emeklemesine Nasıl Destek Olabilirsiniz?
Ebeveynler bebeklerde emeklemeyi destekleme konusunda önemli bir role sahiptir. Çocuğunuzla yapacağınız ufak alıştırmalarla onu emeklemeye teşvik edebilir ve bu hareketin bir alışkanlık hâline gelmesini sağlayabilirsiniz. Bebeğinizi emeklemeye alıştırırken şu şekilde davranmak daha faydalıdır:
- Bebeğinizi yüzüstü yatırın ve onu gözlemleyin. Bu pozisyonda durmak kasların güçlenmesine yardımcı olur.
- Emekleme alıştırmalarını oyun hâline getirerek bebeğinizi bu harekete teşvik edebilirsiniz. Bunun için oyuncak seçiminde en sevdiği nesnelere öncelik vermelisiniz. Oyuncağı elinizde sallayarak bebeğinizin emeklemesini sağlayabilirsiniz.
- Emekleme sırasında başardığı her hareket için onu içten bir gülümsemeyle tebrik etmeyi unutmayın.
- Bebekler en rahat emekleme pozisyonunu deneme yanılma yöntemiyle bulur. Ancak dilerseniz bu aşamada siz de miniğinize yardımcı olabilirsiniz.
- Emekleme halılarından yardım alarak bu süreci çocuğunuz için eğlenceli hâle getirebilirsiniz.
- Sürecin uzunluğu bebeğinize bağlıdır. Emeklemeyi öğrendiğinde yürümeye geçmesi için acele etmemelisiniz.
Tüm bu adımları uygulamanın yanı sıra bebeklerde emekleme egzersizleriyle ve masajlarla bu süreçten yüksek verim alabilirsiniz. Alıştırmalar sırasında çocuğunuzun cesaretinin kırılmaması için sabırlı ve teşvik edici davranmanız bir hayli önemlidir. Aksi takdirde istemeden bebeğinizin emeklemeyi öğrenme süresini geciktirebilirsiniz.
Emekleme Döneminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Her anne babanın heyecanla beklediği anlardan biri olan emekleme vakti gelip çattığında birtakım önlemler almanız gerekir. Bu önlemlerin alınması çocuğun daha sağlıklı ve güvenli gelişimi için önem arz eder. Bebeklerde emeklemeyi keyifli ve risksiz hâle getirmek için dikkat etmeniz gerekenler şöyle sıralanır:
- Bebekler emeklemeye başladığında hareket etmeyi öğrendikleri için çevresindeki her nesneyi merak eder ve keşfetmek ister. Ebeveyn olarak evin içinde bebeğinizin ulaşabileceği tüm alanları güvenli hâle getirmelisiniz. Prizlere ve sivri cisimlere koruma takmanız gerekir. Ayrıca evinizi bebek dostu deterjanlar kullanarak hijyenik tutmalısınız.
- Miniğinizin rahatlıkla emekleyebilmesi için ona özgürce hareket edebileceği bir alan yaratmalısınız. Ayrıca zeminin düz olduğundan da emin olmanız gerekir.
- Bebeğiniz emeklemek için verdiği sinyalleri doğru algılamalısınız. Bu noktada çocuklara maksimum fayda sağlayabilmek için her anne babanın emekleme süreci hakkında yeterli bilgiye sahip olması gereklidir.
- Henüz bebeğiniz emeklemeye hazır olmasa bile siz onu destekleyebilirsiniz. Bebeklerin emeklemesi için bacak, kol ve sırt kaslarının güçlenmesi gerekir. Miniklere özgür hareket imkânı tanıyan bebek uyku tulumu çeşitleri sayesinde çocuğunuzun fiziksel gücünü kazanmasına yardımcı olabilirsiniz.
- Bebeğiniz emeklerken dikkat etmeniz gereken noktalardan biri de endişesiz ve sakin görünmektir. Çocuğunuz emeklemek için çabalarken ona müdahalede bulunmamalısınız ve gerekli özgürlüğü sunmalısınız. Emekleme alıştırmalarına sınır koymamanız fakat aynı zamanda bebeğinizi zorlamamanız da gerekir.
Bebeğiniz için güvenli bir ortam yaratarak onu emeklemeye teşvik edebilirsiniz. Bebeklerde emekleme sırasında dikkat etmeniz gerekenlerden biri ise çocuğunuzun kendi zamanını beklemektir. Bebeklerin genellikle sergilediği tavırları çocuğunuz da sergilemek zorunda değildir. Bebeğinizin üzerinde baskı kurmamaya özen göstermelisiniz.