Kundaklama Rehberi: Bebek Kundaklama Nedir ve Nasıl Yapılır?

Bebekler Neden Kundaklanır?

Bebek kundaklama birçok kültürde bulunan oldukça eski bir gelenektir. Faydalı olup olmadığı tartışma yaratsa da özellikle yenidoğan bebeklerin kundaklandığı sıklıkla görülür. Bu gelenekle karşılaştığınızda bebek neden kundaklanır sorusu sizin de aklınıza gelmiş olabilir. Bu sorunun yanıtını şu şekilde verebiliriz; kundaklamanın temel nedeni doğumun ardından vücut ısısı tam oturmamış bebeklerin üşümesini engellemektir.

Bebek Kundaklama Şekilleri: Bebek Nasıl Kundaklanır?

Bebeklerin sağlıklı gelişimi için kundaklama biçimleri çok önemlidir. Çünkü yapılan araştırmalar yanlış kundaklanan bebeklerde kalça çıkığı başta olmak üzere pek çok rahatsızlığın ortaya çıkabildiğini gösterir. Ayrıca yanlış uygulanan kundaklama tekniği bebeğin nefes alışını olumsuz etkiler. Hatta aşırı sıcak bir ortam oluşturarak bebeklerde vücut ısısının kontrolsüz olarak yükselmesine neden olur. 

Bebek nasıl kundaklanır sorusuna cevap bulmak için öncelikle katlama yöntemiyle ilgili detaylara hâkim olunmalıdır. 

• Kundak yapmak için esnek bir kumaş kullanmak gerekir. 
• Söz konusu kumaşın bir köşesi içe doğru katlanır. 
• Bebek, boynu katlanan bu kısmın üstünde kalacak şekilde örtüye yatırılır. 
• Ardından bir kolunun vücuda paralel konuma getirilerek oluşan ters üçgenin kenarıyla kapatılması gerekir. 
• Sonrasında ise ters üçgenin uç kısmı bacaklara doğru hafifçe kapatılır. Bacak kısmı asla sıkılmaz. 
• Son olarak üçgenin diğer tarafı kol üzerine örtülür. 

Bebek bakımında kundaklama tekniği kullanılacaksa bacakların olabildiğince serbest kalması gerekir. Bu yüzden yarım kundak modelini tercih etmek faydalı olabilir. Yarım kundak nasıl yapılır sorusunun cevabı ise oldukça basittir. Kundaklama esnasında örtünün altta kalan ucu bebeğin bacakları serbest kalacak şekilde yukarı doğru örtülür. Bu yöntem kalça çıkığı gibi problemleri engellemeye katkı sunar. 

Bebek Kundaklama Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bebeğinizin rahatı ve huzuru için kundak yaparken bazı noktalara dikkat etmeniz gerekir. Bebeklerin cildi son derece hassas yapıdadır. Kullanacağınız örtünün bu hassasiyete uygun olmasına özen gösterebilirsiniz. Yumuşak dokulu ve esnek kumaşlardan yapılan bir kundak örtüsü kullanmakla işe başlayabilirsiniz. Modal ve pamuklu kumaşlar bu işlem için son derece uygun alternatiflerdir. Bebeğinizin kalça ve bacak bölgesini sıkmayan bu örtülerle doğru bir kundaklama yapmanız mümkün olur. Esneyen kumaşlarla yapacağınız kundak sayesinde bebeğinizin elleri ve kolları da rahatlıkla hareket edebilir. 

Mevsim koşulları ve ortam sıcaklığı kundak yaparken dikkate almanız gereken bir diğer önemli noktadır. Hava sıcaklığının genellikle yüksek seyrettiği yaz aylarında müslin gibi nefes alabilen hafif kumaşlar kundaklama için idealdir. Mevsim geçişlerinde hafif fakat sık dokunmuş, hava geçirgenliği müsline oranlar daha düşük olan kumaşları bu işlem için kullanabilirsiniz. Kış mevsiminde ise peluş ve yünlü örtüleri tercih ederek bebeğinizin rahat hissedeceği kundaklar yapabilirsiniz.

Kundak yaparken kumaş yapısı kadar uygun zaman diliminin de gözetilmesi gerekir. Bunun için en uygun zaman bebeğinizin sakin olduğu anlardır. Bebeğiniz ağlıyorsa ya da elleri ve ayakları aşırı hareket hâlindeyse beklemeniz daha doğru olacaktır. Kundak yapmadan önce bebeğinizi sakinleştirmeniz işinizi kolaylaştırır.

Bebeğinizi kundaklamadan önce kumaş türü ve doğru zamanlama kadar el hijyenine de özen göstermeniz gerekir. Bebeğinizin cildine ya da kundak örtüsüne dokunmadan önce ellerinizi bol su ve sabunla yıkamanız tavsiye edilir. Bu sayede, ellerinizdeki kirlerin bebeğinizin hassas teniyle temas etmesinin önüne geçebilirsiniz.

Bebek Kundaklama Zararlı mıdır Faydalı mıdır?

Tarih boyunca birçok kültürde bebekler doğar doğmaz kundaklanmaya başlanır. Bu durum zaman zaman tartışma konusu olsa da hâlâ kullanılan bir yöntem olduğu görülebilir. Kundak yapmanın birçok sebebi olmakla birlikte asıl neden sağlıklı bir fiziksel gelişim sağlamaktır. Malzeme seçimi ve uygulama yöntemi konusunda titiz davrandığınız sürece kundak yapmanın pek çok artısı bulunduğunu görmeniz mümkündür. Kundaklamanın faydalı ve zararlı yönlerini inceleyerek sizin için doğru yöntem olup olmadığına karar verebilirsiniz. Yazının ilerleyen bölümünde kundak yapmanın fayda ve zararlarıyla ilgili detayları görebilirsiniz.

Geleneksel kültürlerde kabul görmüş bir bakım yöntemi olan kundak yapma işlemi bilim insanları tarafından da onaylanan çeşitli faydalara sahiptir. Çocukların düzgün bir fiziksel görünüme kavuşmasına katkı sunduğuna inanılan kundak uygulamasının faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Bebeklerin doğumdan sonra dış dünyaya adapte olmaları için belli bir süre geçmesi gerekebilir. Bu süreci daha rahat atlatabilmeleri ve kendilerini anne karnında hissetmeleri için kundak yapma yöntemi tercih edilir. Bu işlem bebeğinizin psikolojik olarak rahatlamasına yardımcı olur. 
• Kol ve bacakların sabit kalması bebekleri uykuya hazır hâle getirir.  
• Bazı araştırmalara göre kundaklama bebeklerdeki kan dolaşımını ve sinir sistemini olumlu anlamda etkiler. 
• Yumuşak ve esnek örtüler sayesinde hangi mevsimde olursanız olun bebeğinizin vücut ısısı dengede kalır. Bu da terleme ya da üşütmeye bağlı hastalık riskinin azalmasını sağlar.
• Bilimsel bazı veriler bebeklerin kundaklandıktan sonra daha az ağladığını ortaya koyar.

Yenidoğan bebekler, kontrolsüz el refleksleriyle saçlarına veya yüzüne zarar verebilir. Bebeklerin kundaklanması çocuğun kendine verebileceği istemsiz zararları da engeller.

Çocuk sağlığı uzmanlarınca da kabul gören bir uygulama olmasına rağmen kundaklamanın herhangi bir zararı bulunup bulunmadığı konusu aklınıza takılabilir. Olumlu yönleri bir hayli fazla olsa da yanlış tekniklerle yapılan kundağın zarar getireceğini de göz önünde bulundurmak gerekir. Kundaklamanın bazı olumsuz yönlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Kundaklama bebeğin nefes alıp vermesini doğrudan etkiler. Örtüyü çok sıkı sarmak bebeğin solunum yollarına zarar verebilir.
• Yanlış kumaş seçerek yapılan kundaklar bebeğin vücut ısısında dengesizliğe yol açabilir. Bunun sonucunda hafif dereceli cilt problemleri görülebilir.
• Doğru yapılmayan kundak işlemiyle bebeklerin kalça gelişimi olumsuz etkilenebilir. Kalçaların sıkı sıkı sarılması, bacakların düz olarak kundaklanması terk edilmesi gereken alışkanlıklar arasındadır. Yarım kundak yapmak kalça çıkığı gibi riskleri önemli ölçüde azaltabilir.
• Bebekler anatomileri gereği anne karnındaki pozisyonlarını korumak isterler. Fakat bebeklerin dümdüz ve sıkı bir biçimde sarılması onların doğal duruşlarını etkiler. Bu nedenle kundaklarken bebeklerin bedensel özgürlüklerini de kısıtlamamak gerekir. 

Kundaklamada yün ve polyester kumaşların isilik ve pişik gibi problemlere neden olabileceğini belirtmek gerekir. Doğal, yumuşak ve esnek kumaşları tercih etmek bebeklerin kundaklanırken rahat etmesini sağlar. 

Bebekler Kaç Aya Kadar Kundaklanabilir?

Bebekler doğdukları andan itibaren anne karnını özlemeye başlar. Bu özlemi gidermek için doğumdan itibaren kundaklama yöntemi tercih edilebilir. Bebekler ne zamana kadar kundaklanır sorusunun cevabı ise çocuk sağlığı uzmanları tarafından verilmiştir. Kundaklama, bebeğiniz 3-4 aylık olana kadar uygulayabileceğiniz bir yöntemdir.

Bebekler 3-4 aylık olduktan sonra sağa sola dönmeye başlar Bu aşamada bebekleri kundaklamak onların yüzüstü dönüp kendilerine zarar vermelerine yol açabilir. Özellikle nefessiz kalmak bebeklerin can güvenliğini tehlikeye düşürecek bir durumdur. Bu sebeple bebeğinizin hareketlenmeye başladığını fark ettiğiniz andan itibaren yavaş yavaş kundaklamayı bırakabilirsiniz.

Bebeklerin ilk günden itibaren kundaklanmayı reddetmeleri de olasıdır. Bazı bebekler kundaklanma esnasında ağlayabilir ve kollarını aşırı derecede hareket ettirerek örtüden kurtulmak isteyebilir. Bu durumda bebeğinizi kundaklamaya zorlamamanız gerekir. 

Kundak Alışkanlığı Bebeklere Nasıl Bıraktırılır?

Alışkanlıkların bırakılması yetişkinler kadar bebekler için de oldukça zordur. 3-4 ay boyunca kundaklanmaya alışan bebeklerin bu işlem yapılmadığı zaman vereceği tepkiler ebeveynleri endişelendirebilir. Yapmanız gereken ilk şey sakin kalmak ve bebeğinizin yatışması için farklı rutinler oluşturmaktır. 

Özellikle uykuya geçerken kundaklanmamak bebekte bir huzursuzluk yaratabilir. Bu durumda ebeveynler, kundaklama safhalarını belirli aralıklarla atlayabilirler. Örneğin ilk aşamada bebeğin bir kolunu serbest bırakmak alışma sürecinde etkili olur. Daha sonra bir ayağını veya diğer kolunu serbest hâle getirmek bebeği yavaş yavaş kundaksız uykuya alıştırır. Uykuya kundaksız geçiş için banyo ve emzirme rutinini de tercih edebilirsiniz. Her akşam aynı saat diliminde ılık bir banyonun ardından bebeğinizi emzirerek yatağına bıraktığınızda bir süre sonra zorluk çekmeden uykuya dalacağını görebilirsiniz.